قراردادهای بین المللی فرانشیز یکی از کارآمدترین شیوه های گسترش تجارت یا یک فعالیت معین به شمار می آید. در واقع این قرارداد، توافقی است که به موجب آن فرانشیزدهنده در قلمرو تولید و عرضه کالا و خدمت، روشی خاص را ابداع نموده و آن را توسعه می دهد. در نهایت مجموعه مالکیتهای فکری خود را که یک یا چند علامت یا نام تجاری معرف آن است، در قبال دریافت حق فرانشیز به شخص دیگری واگذار می کند. به گونه ای که یک کالا یا خدمت مشخص، صرفنظر از محل جغرافیایی عرضه آن، در تمام دنیا با ظاهر و کیفیت نسبتا یکسان به مصرف کنندگان عرضه می شود.
تأثیر پذیری قرارداد بین المللی فرانشیز از مقررات محلی آشکارتر از بسیاری قراردادهای تجاری دیگراست. به همین دلیل واگذارکننده امتیاز نمی تواند به صرف تعیین شروط در قرارداد، امنیت حقوق و منافع خود را در قلمرو جغرافیایی دیگر حفظ کند، چرا که امکان دارد پاره ای شروط اساسی قرارداد به دلیل مغایرت با مقررات امری کشور میزبان، باطل به شمار آیند.
یکی از نکات مهم در این قرارداد، تأکید فرانشیزدهنده بر لزوم حمایت از حقوق مرتبط به مالکیت معنوی در کشور میزبان است. اگر چنین حمایتی فراهم نباشد، شخص خارجی با انعقاد قرارداد دارایی خود را دچار مخاطره نمی کند. به علاوه در این قراراداد استفاده از دانش فنی و تجربی و اسرار تجاری فرانشیزدهنده توسط طرف دیگر قرارداد مورد توافق قرار می گیرد. در نتیجه برای محرمانه ماندن این اسرار باید شروط ضد رقابت علیه گیرنده امتیاز و برخی پرسنل کلیدی او تنظیم شود.
فهرست مطالب
انواع قرارداد فرانشیز کدام است
از نظر برخی حقوق دانان، فرانشيز به سه دسته صنعتي، توزيعي و خدماتي تقسيم مي گردد.در فرانشيز صنعتي، امتيازگيرنده کالاي خاصي را بر طبق دستورالعمل هاي امتيازدهنده توليد مي کند و آن‌ها را تحت حقوق مالکيت فکري امتيازدهنده به فروش مي رساند مانند شبکه فرانشيز رستوران ها.در فرانشيز توزيعي، امتيازگيرنده صرفا کالاهاي خاصي را در فروشگاهي که از نام تجاري يا نماد امتيازدهنده برخوردار است، به فروش مي رساند مانند شبکه فرانشيز جايگاه هاي سوخت.در فرانشيز خدماتي نيز امتيازگيرنده حق ارائه خدماتي را تحت نام تجاري يا حقوق مالکيت فکري امتيازدهنده به دست می آورد. مانند شبکه فرانشيز تعمير‌گاه هاي خودرو یا خدمات هتلداری.
ویژگیهای فرانشیز چیست
یکی از مهمترین ویژگیهای قرارداد فرانشیز اصل حسن نیت (اعتقاد به صحت عمل) است. هرچند رعایت حسن نیت به قدری شایع است که حتی اگر در خود قرارداد ذکر نشده باشد، باز هم رعایت آن امری پذیرفته شده است. مصادیق حسن نیت در قراردادهای فرانشیز شامل موارد زیر است:
-
عدم ایجاد تعارض منافع در قرارداد فرانشیز
بر اساس اصل حسن نیت، فرانشیزگیرنده باید از انجام فعالیتهای مغایر با این اهداف فرانشیز دهنده اجتناب‌کند. در مقابل فرانشیزدهنده نیز نباید اموری انجام دهد که منافع طرف مقابل را به خطر بیاندازد. رقابت میان طرفین از موارد مهمی است که تعارض منافع را به دنبال دارد. این رقابت می تواند به اشکال متفاوت به وجود آید. برای مثال فرانشیزگیرنده نمایندگی سایر تولیدکنندگان را به عهده بگیرد یا این‌که فرانشیزدهنده به شخص دیگری نمایندگی بدهد. تکلیف موارد فوق معمولاً در خود قرارداد مشخص شده است.
-
ارائه اطلاعات در قرارداد فرانشیز
یکی از مصادیق اصل حسن نیت در قراردادهای فرانشیز، ارائه اطلاعات لازم است. اطلاعات کافی منجر به تصمیمات درست در بازار می‌شود. وظیفه ارائه اطلاعات به استناد حسن نیت، امری است که حتی پیش از انعقاد قرارداد نیز وجود دارد. بر این اساس چنانچه طرفین یا یکی از آنان دیگری را در مذاکرات و تعهداتی که پیش از انعقاد قرارداد اصلی داشته‌اند، گمراه کند، دارای مسؤولیت پیش قراردادی می‌شوند. اطلاعات در قراردادهای فرانشیز را می‌توان به سه دسته کلی تقسیم نمود:
- شرایط و اوضاع تجاری (فرانشیزگیرنده مکلف است تغییر و تحولات بازار و نوسانات قیمت و شرایط خاص منطقه‌ای و اطلاعات مربوط به سایر رقبا را در اختیار فرانشیزدهنده قراردهد.)
2.اطلاع درباره معاملات (فرانشیزگیرنده در بسیاری از موارد باید بلافاصله بعد از انجام معامله موضوع را به فرانشیزدهنده اطلاع دهد. اهمیت این موضوع از آن جهت است که قیمت اجناس و معاملات در بازارها همیشه یکسان نیست. در این حالت ممکن است فرانشیزگیرنده بخواهد از این اضافه قیمت سوءاستفاده کند.)
3.اطلاع از وضعیت تجاری یکدیگر (طرفین قرارداد فرانشیز باید هرگونه تغییر در وضعیت تجاری خود را که بر فعالیت و موقعیت طرف دیگر مؤثر است، به دیگری اطلاع دهند.)
در این رابطه بیشتر بخوانید:قرارداد کلید در دست
-
روابط از پایان رابطه قراردادی در فرانشیز
پس از پایان مدت شرط، هر یک از طرفین در فعالیت خویش آزاد می باشند. اما برخی محدودیتهای عرفی و قراردادی حتی پس از پایان قرارداد هم چنان باقی است. به موجب اصل حسن نیت، فرانشیزگیرنده متعهد است حداقل تا مدت زمان مشخصی از همكاری با رقبای تجاری فرانشیزدهنده خودداری كرده و خود نیز از تلاش برای معامله با مشتریان خاص فرانشیزدهنده خودداری نماید. همچنین فرانشیزگیرنده پس از پایان مدت قرارداد نباید از حقوق مالكیت فكری فرانشیزدهنده استفاده كند. حفاظت از اسرار و اطلاعات، از دیگر تعهداتی است كه باید پس از ختم قرارداد توسط طرفین قرارداد فرانشیز رعایت شود. طرف قرارداد نباید از اطلاعاتی كه از طرف مقابل در طول دوره همكاری به دست آورده، سوءاستفاده كند، وی باید تمام مدارك طرف قرارداد را به وی مسترد نماید.
تفاوتهای فرانشیز با لیسانس علامت تجاری
لیسانس قراردادی است میان دارنده‌ی یک مال فکری مانند مالک حق اختراع یا علامت تجاری و فرد دیگری که می‌خواهد از این مال فکری بهره برداری کند. او در مقابل این استفاده به دارنده‌ی حق، مبلغی پول پرداخت می‌کند که رویالتی یا حق امتیاز خوانده می‌شود. در واقع ليسانس همان اعطاي مجوز بهره برداري از حقوق مالکيت فکري و فرانشيز همان اعطاي مجوز بهره برداري از شبکه تجارت است.
میان دو قرارداد فرانشیز و لیسانس علامت تجاری شباهت هایی وجود دارد، مانند مشابهت در نحوه ی پرداخت حق الزحمه و عوض ها، درج شرط عدم رقابت برای پس از دوره ی انحلال قرارداد به منظور تضمین حقوق مالکیت فکری صاحب امتیاز، و نیز انحصاری بودن هر دوی این قراردادها در سطح بین المللی. اما با این حال تفاوتهای بنیادینی میان این دو قرارداد وجود دارد. این تفاوت ها شامل موارد زیل است:
- نحوه ی نظارت و کنترل بر عملیات اجرایی: دامنه نظارت درفرانشیز نسبت به لیسانس بسیار وسیع تر بوده و شامل شیوه مدیریت در سیستم فرانشیز نیز می شود. برای مثال، در یک قرارداد لیسانس علامت تجاری، واگذار کننده، در روش تولید و نوع عملیات اجرایی هیچ دخالتی نداشته و فقط به بررسی کالاهای تولیدی، جهت اطمینان از رعایت استانداردهای کیفی، می پردازد؛ اما فرانشیز دهنده به منظور حفظ شهرت، علاوه بر حق فوق، اختیار اخذ تصمیمات لازم در خصوص نحوه ی اشتغال به تجارت را نیز دارا بوده و می تواند در خصوص ساعات کار فروشگاهها، استخدام پرسنل، لیست کالاها یا خدمات قابل ارائه، محل افتتاح شعبه، مواد اولیه ی لازم برای تولید محصول نهایی، دکوراسیون داخلی، نمای بیرونی و بسیاری مسائل دیگر مستقیما تصمیم گیری کند.
- وجود شهرت و موفقیت تجاری:در قرارداد لیسانس علامت تجاری، توافق صرفا بر سر صدور مجوز بهره برداری از علامت تجاری بدون هیچ گونه قید و شرطی است. یعنی در این قرارداد معمولا به بحث تجاری سازی، شهرت و میزان فروش محصول توجهی نمی شود و هیچ یک از این موارد، جزء توافق طرفین نیست. اما در قرارداد فرانشیز، فرانشیز دهنده قبلا به نحو موفقیت آمیزی سیستم فرانشیز را مورد استفاده قرار داده و تجاری سازی شده است؛ و این جزء شروط اولیه ی انعقاد قرارداد فرانشیز است.
- ارتقای شهرت علامت تجاری:بر خلاف قرارداد لیسانس علامت تجاری، در فرانشیز، صاحب امتیاز تلاش می کند نه تنها شهرتی که از قبل همراه موضوع قرارداد بوده را حفظ کند بلکه از طریق انعقاد فرانشیز، سبب افزایش شهرت علامت مزبور نیز بشود.
- شخصی و غیر قابل انتقال بودن قرارداد:در قرارداد لیسانس علامت تجاری، شخصیت لیسانس گیرنده اهمیت چندانی نداشته و در نتیجه انتقال آن به شخص ثالث از سوی طرف قرارداد با منع لیسانس دهنده مواجه نمی شود. اما در قرارداد فرانشیز، شخصیت طرف قرارداد به دلیل تأثیری که عملکرد هر یک از فرانشیزگیرندگان می تواند در شهرت کل زنجیره ی فرانشیز ایفا کند، نقشی بسیار مهم دارد و به همین دلیل، علی الاصول، فرانشیز گیرنده بدون کسب موافقت قبلی صاحب امتیاز، حق انتقال قرارداد به ثالث را ندارد.
نتیجه
جهت قرارداد فرانشیز فقط از تلفن ثابت با شماره 9099072857 تماس بگیرید.
